ประวัติความเป็นมา

การพัฒนาพื้นที่ลำน้ำโจ้และการปรับปรุงภูมิทัศน์บริเวณสวนสาธารณะ

เทศบาลตำบลสันทรายหลวง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่

*********************************************************************************

เดิมเทศบาลตำบลสันทรายหลวงมีฐานะเป็นสุขาภิบาลได้รับการประกาศจัดตั้งเป็นสุขาภิบาลตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องการจัดตั้งสุขาภิบาลสันทรายหลวง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2499 และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 74 ตอนที่ 7 ลงวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2500 โดยได้ขยายเขตการปกครอง 2 ครั้ง ต่อมาได้เปลี่ยนแปลงฐานะเป็นเทศบาลตำบล ตามพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. 2542 ตั้งแต่วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 116 ตอนที่ 9 ก ลงวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2542 ปัจจุบันมีพื้นที่ 36 ตารางกิโลเมตร ซึ่งได้จัดตั้งโรงฆ่าสัตว์บริเวณสถานีดับเพลิงเทศบาลตำบลสันทรายหลวง ต่อมาในปี พ.ศ.2550 เทศบาลตำบลสันทรายหลวงเห็นว่าประชาชนในพื้นที่ที่ประกอบอาชีพค้าขายเนื้อสัตว์ได้มีการสั่งซื้อเนื้อสัตว์จากโรงงานจำหน่ายเนื้อสัตว์เพิ่มมากขึ้น ประกอบกับเกิดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมน้ำเน่าเสียและมีกลิ่นเหม็น จึงได้ดำเนินการปิดโรงฆ่าสัตว์ และได้เริ่มทำการปรับปรุงฟื้นฟูลำน้ำโจ้ซึ่งไหลผ่านตั้งแต่สถานีดับเพลิงเป็นต้นไป โดยการขุดลอกลำเหมืองโดยความมือของประชาชนทุกภาคส่วน รวมทั้งการส่งเสริมให้ประชาชนดูแลสภาพแวดล้อมของบ้านและพื้นที่โล่งรอบบ้านให้สวยงามเช่นกัน ตามวิสัยทัศน์ของเทศบาลตำบลสันทรายหลวงที่ว่า “สันทรายสังคมดี สิ่งแวดล้อมดี คุณภาพชีวิตดี ประชาชนมีส่วนร่วม”

ต่อมาในปี พ.ศ.2551 เทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้ย้ายที่ทำการมาตั้งอยู่ ณ เลขที่ 9 หมู่ 1 ตำบลสันทรายน้อย อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี ทรงเสด็จมาเปิดอาคารเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 ในวันที่ 21 มกราคม 2551 หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2554 เทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้ดำเนินการจัดซื้อที่ดินเพื่อก่อสร้างเป็นสวนสาธารณะหรือตลาดชุมชน จำนวน 4 ไร่ และในปี พ.ศ.2555 เทศบาลฯ ได้ซื้อที่ดินเพื่อก่อสร้างเป็นสวนสาธารณะหรือตลาดชุมชนต่อที่ดินเดิมที่ได้จัดซื้อไปแล้ว จำนวน 3 ไร่ 77 ตารางวา ซึ่งเทศบาลได้พิจารณาแล้วเห็นว่ามีความจำเป็นที่จะต้องดำเนินการเพื่อตอบสนองความต้องการให้กับประชาชน เนื่องจากการก่อสร้างดังกล่าวจะสามารถนำมาซึ่งประโยชน์ต่อประชาชน ทั้ง 21 หมู่บ้าน และประชาชนทั่วไปได้ใช้ร่วมกัน เมื่อก่อสร้างเป็นสวนสาธารณะหรือตลาดชุมชนแล้ว จะช่วยทำให้ประชาชนในพื้นที่ได้มีสถานที่ในการออกกำลังกาย มีการบริหารจัดการสวนสาธารณะ สนามกีฬาพร้อมทั้งจัดอุปกรณ์ สถานที่ให้มีความเหมาะสม มีความปลอดภัยรองรับการให้บริการประชาชน สามารถเพิ่มพื้นที่สีเขียวในชุมชนและมุ่งหวังให้เป็นปอดในเมืองอย่างยั่งยืน นอกจากนั้นยังสามารถเป็นสถานที่สำหรับพักผ่อนหย่อนใจให้กับประชาชน เป็นศูนย์กลางในการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์และจัดกิจกรรมต่างๆ รวมทั้งยังสามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวได้อีกทางหนึ่ง และหากก่อสร้างตลาดชุมชนก็จะทำให้ประชาชนมีสถานที่สำหรับซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าภายในชุมชน เป็นการสร้างรายได้ สร้างอาชีพให้กับประชาชนต่อไป

หลังจากนั้นเทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้มีการพัฒนาพื้นที่โดยการขอคืนพื้นที่ลำน้ำโจ้จากประชาชนที่รุกล้ำลำน้ำโจ้ มีการขุดลอกลำเหมืองเพื่อแก้ปัญหาน้ำตื้นเขินการสะสมของเศษวัชพืชเศษใบไม้ทำให้น้ำเน่าเสีย การดำเนินการก่อสร้างพนังกันดิน ก่อสร้างฝายชะลอน้ำ ปรับปรุงภูมิทัศน์และสภาพแวดล้อมให้สวยงาม โดยการเพิ่มพื้นที่สีเขียวปลูกต้นไม้นานาพันธุ์ การอนุรักษ์พันธุ์ปลา ตลอดจนเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจให้ประชาชนและทุกฝ่ายได้รับความรู้ ความตระหนักต่อคุณค่าและความสำคัญของแม่น้ำ คู คลอง รวมทั้งเข้ามามีส่วนร่วมในการอนุรักษ์พัฒนาอย่างยั่งยืนต่อไป ในปัจจุบันเทศบาลตำบลสันทรายหลวง มีพื้นที่สวนสาธารณะทั้งหมดโดยประมาณ จำนวน 25 ไร่ โดยมีการพัฒนา ปรับปรุงในด้านต่าง ๆ เช่น การปรับปรุงน้ำเน่าเสีย การก่อสร้างทางเดินสำหรับประชาชนเดินออกกำลังกาย การปลูกต้นไม้หลากหลายสายพันธุ์ อาทิ ต้นหมากซึ่งเป็นสัญลักษณ์ประจำอำเภอสันทราย ตามคำขวัญ “เกษตรดี สตรีสวย รวยหมาก ของฝากข้าวแต๋น แน่นแฟ้นคุณธรรม” รวมไปถึงการก่อสร้างฝายกักเก็บน้ำไว้ใช้เพื่อการเกษตร และลดปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในพื้นที่ นอกจากนั้นเทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้เข้าร่วมโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2559 เลขที่สมาชิก 8-5501402 ซึ่งได้ดำเนินการปรับพื้นที่ให้มีความหลากหลายทางพันธุกรรมพืช เพื่อตอบสนองการดำเนินงานตามโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงต้องการให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการรักษา และอนุรักษ์ทรัพยากรท้องถิ่น รวมทั้งเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ ให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และเห็นคุณค่าการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรท้องถิ่น โดยมีกิจกรรมที่ดำเนินการดังนี้

1. การจัดทำข้อมูลพื้นที่สีเขียวในเมือง

2. พื้นที่สาธารณะเพื่อการพักผ่อนหย่อนใจ

3. การปกปักพันธุกรรมพืชท้องถิ่น

4. การปลูกรักษาพันธุกรรมพืชท้องถิ่น

5. การอนุรักษ์ต้นไม้ใหญ่ในเมือง

6. การมีส่วนร่วมรักษาและเพิ่มพื้นที่สีเขียวในเมือง

7. นวัตกรรมการจัดการพื้นที่สีเขียวในเมืองอย่างยั่งยืน

เทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้เปิดสวนสาธารณะให้ประชาชนทั่วไปได้ใช้ประโยชน์
ในการออกกำลังกาย การแข่งขันกีฬาสากลและกีฬาพื้นบ้าน ตลอดจนเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนันทนาการสำหรับให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวได้พักผ่อนหย่อนใจ และทำกิจกรรมร่วมกัน ประกอบด้วย
ลานสำหรับเดินหรือวิ่ง สวนสุขภาพพร้อมเครื่องออกกำลังกายกลางแจ้ง ลานกิจกรรมอเนกประสงค์ ทางเดิน ลานพักผ่อน ศาลาพักผ่อน สระน้ำพร้อมสวนหย่อม สำหรับให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว
ได้พักผ่อนหย่อนใจ ตลอดจนสามารถใช้ในการจัดกิจกรรมสาธารณะต่างๆ เสริมสร้างสัมพันธ์อันดีระหว่างประชาชนและนักท่องเที่ยว เป็นการเพิ่มทางเลือกในการท่องเที่ยวให้กับนักท่องเที่ยว พัฒนาและยกระดับมาตรฐานแหล่งท่องเที่ยว ซึ่งจะเป็นการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับการท่องเที่ยวของอำเภอสันทราย อีกทั้งยังช่วยแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมเพราะมีต้นไม้จำนวนมากเปรียบเสมือนปอดและเครื่องปรับอากาศขนาดใหญ่ให้กับคนในชุมชนเป็นอย่างดี

นอกจากนั้นเทศบาลตำบลสันทรายหลวงได้จัดสถานที่บางส่วนเป็นตลาดชุมชน เพื่อเพิ่มรายได้ให้กับประชาชนที่ประกอบอาชีพทางการเกษตร และผู้ประกอบอาชีพกลุ่มOTOP กระจายรายได้สู่ประชาชนโดยตรง ประชาชนได้ซื้อสินค้าราคาถูก มีความเหมาะสมกับสภาพการใช้งานในชุมชน และสามารถลดรายจ่ายของครัวเรือน โดยเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปสามารถซื้อขายสินค้าแลกเปลี่ยนสินค้าภายในชุมชนโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด อาทิเช่น ผลผลิตทางการเกษตร ผลิตภัณฑ์สินค้าOTOP อาหารพื้นเมืองต่าง ๆ ซึ่งเปิดทำการในทุกวันพุธและวันพฤหัสบดี ตั้งแต่เวลา 16.00 น. เป็นต้นไป รวมทั้งการจัดกิจกรรมต่าง ๆ อาทิเช่น การจัดทำโครงการใช้จุลินทรีย์บำบัดน้ำเสียหรือ EM เพื่อปรับปรุงแหล่งน้ำ การจัดเก็บผักตบชวาในบริเวณแหล่งน้ำ การปลูกต้นไม้เฉลิมพระเกียรติเนื่องในวโรกาสต่างๆ กิจกรรมอาสาสมัครท้องถิ่นรักษ์โลก Big Cleaning Day พัฒนาลำน้ำโจ้และบริเวณพื้นที่ข้างเคียง การส่งเสริมกิจกรรมลานคนเมือง “กิจกรรมขันโตกนานาชาติ” การจัดกิจกรรม “กาดมั่ว ครัวฮอม” การจัดประเพณีปี๋ใหม่เมืองเพื่อสืบสานวัฒนธรรมช่วงเทศกาลสงกรานต์ การจัดประเพณียี่เป็ง รวมทั้งเป็นสถานที่ในการประกอบพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมิทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ของอำเภอสันทราย เป็นต้น